روز یکشنبه ۲۲ آبان نمایندگان مجلس کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت را تصویب کردند. ماده ۴۱ این قانون می گوید: «قانون اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب دوم مهر ۱۳۹۸ از زمان لازمالاجراشدن این قانون به استثنای افرادی که در سامانه مذکور ثبتنام کردهاند لغو میگردد».
روز یکشنبه ۲۲ آبان نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت را در راستای ساماندهی مهاجران تصویب کردند اما نکته ای که در این قانون مستتر است، لغو قانون اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی است که پس از کش و قوس های فراوان دو سال پیش تصویب شده بود.
کلیات طرح تأسیس سازمان ملی اقامت با ۱۴۱ رای موافق نمایندگان مجلس در برابر ۹۱ رای مخالف تصویب شده بود.
پیش از رای گیری سیدعلی ادیانی به عنوان نماینده دولت دراین باره گفت: دولت با اصل ساماندهی مهاجران موافق است به همین دلیل پیش از این دولت لایحه ای در این باره به مجلس ارسال کرد تا موضوع اتباع خارجی و مهاجران ساماندهی شود.
وی افزود: عدهای از نمایندگان طرحی شبیه این لایحه ارائه دادند در حالی که لایحه مقدم به طرح است. به رغم موافقت دولت با ساماندهی، اشکالات و ضعفهای جدی وجود دارد که نمونه آن نقض یا اصلاح ۱۵ قانون دائمی کشور در این طرح است.
نماینده دولت یادآور شد: به عنوان نمونه تبصره ۳ ماده ۲۴ و مفاد ماده ۲۵ این طرح را اگر ببینید، متوجه اشکلات طرح خواهید شد. اگر این طرح به کمیسیون برای رفع اشکال بازنگردد، با قانون مدیریت کشوری، مواد متعدد قانون مدنی و قانون برنامه ششم تغایر دارد.
ادیانی خاطرنشان کرد: مثلا در ماده ۲۵ موضوع اقامت ویژه یا اقامت دائم که حقوق مرتبط با فردی که تابعیت ایران را پذیرفته است ارتباط دارد که اشکالات دیگری هم به این طرح وارد است و بهتر است به کمیسیون ارجاع شده و جزییات آن اصلاح شود.
محمد صالح جوکار رییس کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس هم در این باره گفت: بیش از ۵ میلیون نفر مهاجر و اتباع در کشور وجود دارد در حالی که میزان مهاجران ۷۳ کشور جهان، زیر ۵ میلیون نفر است. اما این افراد مهاجر از یارانههای پنهان استفاده میکنند و بسیاری از فرصتهای شغلی را بدست آورده اند و بر فرهنگ اصیل کشور تاثیر گذاشتند.
وی افزود: دولت لایحه تشکیل سازمان ملی مهاجرات ارائه کرد و با طرح مجلس ادغام شد تا این اتباع را ساماندهی کنیم. در این طرح – لایحه موضوع ساماندهی اقامت است و تابعیت نمی دهیم.
رییس کمیسیون امورداخلی کشور و شوراها یادآور شد: امروز در دنیا موضوع مهاجرت بحث اصلی است و کشورها برای مسائل اقتصادی مهاجر می گیرند. اما مهاجرپذیری در کشور ما بدون خروجی لازم است. برهمین اساس امروز به کلیات طرح رای خواهیم داد و بررسی جزییات در کمیسیون بررسی خواهد شد.
جوکار خاطرنشان کرد: از همه دستگاهها می خواهیم در این باره نظرات خود را بیان کرده تا در جزییات مورد بررسی قرار بگیرد.
لغو قانون اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی
ماده ۴۱ قانون سازمان ملی مهاجرت بیان میدارد که: «قانون اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب دوم مهر 1398 از زمان لازمالاجراشدن این قانون به استثنای افرادی که در سامانه مذکور ثبتنام کردهاند لغو میگردد».
گفته می شود بعد از تصویب قانون اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی از بین حدود ۱۰۵ هزار متقاضی تنها ۱۴ هزار نفر توانستند با این قانون شناسنامه ایرانی بگیرند و حالا این قانون هم در صوورت تصویب نهایی طرح فعلی مجلس، لغو می شود.